Η ζωή ενός ερωτύλου

Η φυγή είναι ένας τρόπος να τρέξεις μακριά από τα πάντα αλλά όχι από αυτά που έχεις μέσα σου.

Η πρώτη απιστία είναι ανεπανόρθωτη. Προκαλεί μιαν αλυσιδωτή αντίδραση περαιτέρων απιστιών,
η καθεμιά από τις οποίες μάς οδηγεί όλο και πιο μακριά από το κύριο νόημα της πρωταρχικής απιστίας.
Μίλαν Κούντερα, «Η Αβάσταχτη Ελαφρότητα του Είναι»

Από τη στιγμή που ένας άντρας γίνει ερωτύλος έχει μπροστά του μια μοναχική ζωή που δύσκολα γυρίζει πίσω. Πιθανόν να είδατε τον Λεξ στην τηλεόραση και διαβάσατε γι’ αυτόν στις αθλητικές ειδήσεις. Ο Λεξ είναι επαγγελματίας παίκτης του γκολφ. Δεν κερδίζει πρωταθλήματα τόσο συχνά, όσο παλιότερα, έχει όμως σταθερή απόδοση και προσφέρει θέαμα. Κερδίζει το χρήμα και την προσήλωση του κόσμου. Ο Τύπος τον λατρεύει.

Ο Λεξ έχει τρεις υπέροχους γιους: έναν ανερχόμενο παίκτη του γκολφ, έναν χειρούργο ορθοπεδικό και έναν πολλά υποσχόμενο αθλητικογράφο. Έχει, επίσης, τη Λουίζ, μια όμορφη, ταλαντούχα και αξιαγάπητη σύζυγο που αποσπά, με τη σειρά της, μεγάλο μέρος της προσοχής του Τύπου. Μοιάζουν με μοντέλα κα διαφημίζουν μαζί αθλητικά ρούχα. Ο Λεξ και η Λουίζ έχουν τα πάντα, αλλά εδώ και δεκαετίες είναι δυστυχισμένοι. Αυτό έχει αρχίσει πρόσφατα να επηρεάζει την απόδοση του Λεξ στο γκολφ.
Ο Λεξ μεγάλωσε πολύ φτωχά, σε μια πόλη κοντά το Φορτ Γουέρθ. Οι γονείς του ήταν ακόμη παιδιά, όταν η μητέρα του έμεινε έγκυος και παντρεύτηκε τον πατέρα του. Ο πατέρας του, ένας ορμητικός δεκεαεφτάχρονος με μελαχροινή ομορφιά και μιαν αυτοπεποίθηση που ράγιζε καρδιές, έφτασε στην πόλη προσπαθώντας να ξεφύγει, ο Θεός ξέρει από τι. Εφημολογείτο ότι καταγόταν από τους Τσιρόκς, φήμη που ούτε ο ίδιος είχε εξακριβώσει. Άφησε το σπίτι του, πριν μάθει ποιος ήταν ή τι ήταν, επειδή ο πατέρας του μεθούσε και τον χτυπούσε.

Αλληλεγγύη – Ανταγωνισμός

Η εμπειρία του ν’ αγαπάει κανείς, ν’ απολαμβάνει κάτι χωρίς όμως να θέλει να το έχει, είναι αυτό που αναφέρει ο Suzuki όταν κάνει τη διάκριση ανάμεσα στο γιαπωνέζικο και στο αγγλικό ποίημα*. Πραγματικά δεν είναι καθόλου εύκολο για τον σύγχρονο δυτικό άνθρωπο να βιώνει την απόλαυση  ξέχωρα από την απόκτηση και την κατοχή πραγμάτων. Πάντως, κανένα από τα δύο δεν είναι ξέχωρο σε μας. Το παράδειγμα του Suzuki με το λουλούδι δεν θα είχε σημασία, αν ο διαβάτης αντί να κοιτάει το λουλούδι κοίταζε ένα βουνό, ένα λιβάδι ή οτιδήποτε άλλο που δεν μπορεί να μετακινηθεί. Είναι βέβαιο ότι πολλοί, ή οι περισσότεροι άνθρωποι, δε θα’ βλεπαν πραγματικά το βουνό, παρά σαν κάτι το πολύ κοινό. Αντί να το βλέπουν, θα ήθελαν να ξέρουν το όνομά του, το ύψος του ή θα ήθελαν να κάνουν ορειβασία, πράγμα που μπορεί να θεωρηθεί σαν μια άλλη μορφή κατοχής του. Μερικοί όμως μπορούν και να βλέπουν το βουνό και να το χαίρονται. Το ίδιο μπορούμε να πούμε και για την απόλαυση της μουσικής: δηλαδή, το ν’ αγοράσει κάποιος ένα δίσκο που του αρέσει, είναι ταυτόχρονα μια πράξη κατοχής του έργου, και ίσως οι περισσότεροι άνθρωποι που απολαμβάνουν την τέχνη στην πραγματικότητα να την «καταναλώνουν». Μια μειοψηφία, όμως, ίσως μπορεί ακόμα ν’ ανταποκρίνεται στη μουσική και την τέχνη με γνήσια χαρά και χωρίς καμιά κτητική παρόρμηση.

Είναι φυσική η ομοφυλοφιλία;

Γιατί μερικοί άνθρωποι προτιμούν το ομοφυλοφιλικό σεξ; Γιατί ερωτεύονται μεταξύ τους; Παραδοσιακά, αυτό που αποκαλούμε σεξ είναι μια δραστηριότητα που, εξ’ ορισμού, ήταν εκ των πραγμάτων ετεροφυλόφιλη: το σεξ «προφανώς» έπρεπε να γίνεται μεταξύ δύο ατόμων «του αντίθετου» (ή μήπως του αντίπαλου) φύλου ώστε να οδηγήσει στην αναπαραγωγή. Ήταν η προϋπόθεση της κοινωνικής μας τάξης πραγμάτων για την οποία ο μοναδικός σκοπός της «ερωτικής ορμής» ήταν η φυσιολογική ανάγκη της αναπαραγωγής· οι άνθρωποι μάθαιναν ότι κάθε άλλο είδος σεξουαλικής δραστηριότητας δεν ήταν «φυσιολογικό».

Ωστόσο το σεξ δεν ήταν τόσο ολοφάνερα συνδεδεμένο με την «ανάγκη για αναπαραγωγή», όπως θα ήθελαν κάποιοι. Ένα παράδειγμα: γιατί δεν είναι απαραίτητος ο γυναικείος οργασμός για να συμβεί η αναπαραγωγή; Άλλο ένα παράδειγμα: γιατί κάποιοι άνθρωποι έλκονται από άτομα του ίδιου φύλου, γιατί ερωτεύονται άτομα του ίδιου φύλου;

Ενώ κάποιοι βιώνουν την «επιθυμία να κάνουν έρωτα» ως μια επιθυμία για ετεροφυλόφιλη συνουσία, κάποιοι άλλοι βιώνουν διαφορετικά συναισθήματα. Στα 1870, δύο Γερμανοί «σεξολόγοι» επινόησαν τον όρο «ομοφυλοφιλία» για να ονομάσουν και να κατηγοριοποιήσουν τη σεξουαλική δραστηριότητα με το ίδιο φύλο· πριν από αυτό, δεν υπήρχε αυτός ο ειδικός όρος. Ο «λεσβιακός έρωτας» είναι επίσης ένας σχετικά πρόσφατος προσδιορισμός, που αναφέρεται στο νησί Λέσβος της Αρχαίας Ελλάδας, που ζούσε στα αρχαία χρόνια η ποιήτρια Σαπφώ, για την οποία υποθέτουμε ότι ήταν λεσβία βασιζόμενοι στα υπέροχα ερωτικά της ποιήματα. Ο Άλφρεντ Κίνσεϋ εξήγησε έξοχα πριν από εξήντα σχεδόν χρόνια, ότι οι όροι «ομοφυλοφιλία» και «λεσβιασμός» πρέπει να χρησιμοποιούνται ως επίθετα για να περιγράψουν δραστηριότητες, και όχι ως επίθετα για να κατηγοριοποιήσουμε τους ανθρώπους – ειδικά επειδή οι άνθρωποι έχουν τη δυνατότητα να αλλάζουν τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό κατά τη διάρκεια της ζωής τους (μερικές φορές περισσότερες από μία φορές).

Ερωτική αγάπη

Αδερφική αγάπη είναι η αγάπη ανάμεσα σε ίσους, μητρική αγάπη είναι η αγάπη για τον αδύνατο. Αν και διαφορετικοί μεταξύ τους, οι δυό αυτοί τύποι της αγάπης έχουν το κοινό σημείο ότι από την ίδια τους τη φύση δεν περιορίζονται σ’ ένα πρόσωπο. Αν αγαπώ τον αδερφό μου, αγαπώ όλα μου τα αδέλφια, αν αγαπώ το παιδί μου, αγαπώ όλα τα παιδιά μου, κι ακόμα και όλα τα παιδιά, όλους εκείνους που χρειάζονται τη βοήθειά μου. Σε αντίθεση προς τους δύο αυτούς τύπους της αγάπης, βρίσκεται η ερωτική αγάπη που εκφράζεται στη βαθιά επιθυμία για πλήρη συνταύτιση και ένωση μ’ ένα άλλο πρόσωπο. Από την ίδια της τη φύση είναι αποκλειστική κι όχι παγκόσμια. Κι είναι ίσως ο πιό απατηλός τύπος αγάπης που υπάρχει.

Πρώτα απ΄όλα, η ερωτική αγάπη συχνά συγχέεται με τη συναρπαστική εμπειρία του να ερωτεύεσαι, με την αιφνίδια κατάρρευση των φραγμών που υπάρχουν μεταξύ των δυό, ξένων ως εκείνη τη στιγμή, προσώπων. Αλλά, αυτή η εμπειρία της ξαφνικής εξοικείωσης είναι από την ίδια της τη φύση λιγόζωη. Αφού ο ξένος γίνει ένα οικείο πρόσωπο, δεν υπάρχουν πια φραγμοί να υπερνικηθούν, ούτε ξαφνικό πλησίασμα για να επιτευχθεί. Το άτομο που αγαπάμε, το γνωρίζουμε τόσο καλά όσο τον εαυτό μας. Ή μάλλον θα έλεγα. ίσως, τόσο λίγο όσο τον εαυτό μας.

Καιρός για αλλαγή των ανδρών: ταραγμένα ή ήρεμα νερά;

Πολλοί άντρες σήμερα – άνδρες κάθε ηλικίας, και όχι απλώς οι νεότεροι – νιώθουν ένα εσωτερικό άγχος για τον τρόπο τον οποίο πρέπει να ορίσουν τον ανδρισμό τους, να αποφασίσουν τι σημαίνει να είναι κανείς άντρας (δεν ξέρω αν το να ξυρίζουν τις τρίχες από το κορμί τους είναι ένα σύμπτωμα αυτής της δυσφορίας ή όχι). Η πλειοψηφία νιώθει επίσης, τεράστια πίεση και απογοήτευση, θεωρώντας συχνά ως αιτία τις γυναίκες, χωρίς να εξετάζει τις κοινωνικές αξίες που χρειάζεται να αντιμετωπιστούν. Πολλοί άντρες νιώθουν ότι δεν μπορούν να συζητήσουν με άλλους άντρες για τη σύγχυση* που νιώθουν όσον αφορά τον «ανδρισμό» τους – επειδή αν το κάνουν θα φανούν λιγότερο «ανδροπρεπείς» στους άλλους άντρες, σαν να μην τα «καταφέρνουν» να φέρονται «σαν άντρες».

Οι άντρες θέλουν να είναι κοντά στις γυναίκες για να εκφράσουν τη συναισθηματική τους ζωή. Αυτό είναι αλήθεια επειδή, όπως έχουμε δει, οι άντρες έμαθαν από τον πατέρα τους ότι η στενή σχέση, οι προσωπικές εξομολογήσεις και η αγάπη δεν αρμόζουν στις σχέσεις με τους άλλους άντρες, οι άντρες νιώθουν ότι μπορούν να εκφράσουν αυτό το κομμάτι του εαυτού τους μόνο με μια γυναίκα – και ακόμα και τότε, δεν είναι λίγοι εκείνοι οι άντρες που έχουν ανάμεικτα συναισθήματα, πιστεύουν ότι αυτά τα συναισθήματα, αυτές οι ανάγκες, είναι σημάδια αδυναμίας, ανάγκες που δεν πρέπει να έχουν.

Αποδόμηση της συνουσίας; Είναι πράγματι η μεγαλύτερη απόλαυση των αντρών;

Η συνουσία είναι μια από τις ωραιότερες και ταυτόχρονα πιο καταπιεστικές και εκμεταλλευτικές πράξεις της κοινωνίας μας. Τα τελευταία 3000 χρόνια συμβολίζει το καθεστώς ιδιοκτησίας των γυναικών από τους άντρες. Είναι το βασικό σύμβολο της πατριαρχικής κοινωνίας. Χωρίς αυτήν, η πατριαρχία δεν θα μπορούσε να υπάρχει. Η συνουσία κορυφώνεται με τον ανδρικό οργασμό στον κόλπο είναι η ανυπέρβλητη στιγμή της ανδρικής συνεισφοράς στην αναπαραγωγή. Για το λόγο αυτό εκθειάζεται, και κατά συνέπεια οι άνδρες πρέπει να τη λατρεύουν. Η συνουσία είναι ένας ύμνος στην πατριαρχική κοινωνία.
Η συνουσία αποτελεί ένα σύμβολο του ανδρισμού και της ανδρικής εξουσίας, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι κατ’ ανάγκη τα πράγματα πρέπει να είναι έτσι. Καθώς οι γυναίκες κατακτούν την ισότητα – οικονομική, κοινωνική και νομική – η συνουσία μπορεί να χάσει αυτή τη διάσταση της εκμετάλλευσης για να γίνει μια πιο απλή πράξη ομορφιάς και ελευθερίας και, πάνω από όλα, μια επιλογή.